Εθελοντές: Οι σύγχρονοι ήρωες
Όλοι γνωρίζουμε τον ελληνικό μύθο όπου ο Ηρακλής βρέθηκε στο σταυροδρόμι της αρετής και της κακίας. Ο δρόμος της κακίας θα ήταν εύκολος και θα του προσέφερε πλούτη και υλικά αγαθά, ενώ ο δρόμος της αρετής και της κοινωνικής προσφοράς θα ήταν δύσκολος και επίπονος. Παρ’ όλα αυτά, ο Ηρακλής επέλεξε τον δεύτερο δρόμο για το καλό των ανθρώπων. Ολοι επίσης γνωρίζουμε την παραβολή του καλού Σαμαρείτη που είναι έως σήμερα σύμβολο της ανθρώπινης αγάπης κι αλληλεγγύης. Αυτά τα φωτογόνα ανθρωπιστικά μηνύματα είχαν χαραχθεί ανεξίτηλα στις καρδιές όλων μας.
Στην Ευρώπη, εξαιρετικά σημαντικό ποσοστό των οργανισμών και φορέων που προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο βασίζεται στην εθελοντική προσφορά. Πολλά προγράμματα που αφορούν στην μέριμνα ευπαθών κοινωνικά ομάδων, στην περίθαλψη, σε περιβαλλοντικά σχέδια και εκπαιδευτικά προγράμματα υλοποιούνται χάρη στην ανιδιοτελή προσφορά των εθελοντών. Στη χώρα μας έχει αρχίσει σταδιακά να καθιερώνεται η ενεργός συμμετοχή σε αντίστοιχα προγράμματα. Ετσι έχουμε την καθιέρωση νέων θεσμών, όπως για παράδειγμα του σχολικού τροχονόμου, που τόσο αποτελεσματικά εξυπηρετεί σήμερα την ελληνική οικογένεια και την εκπαιδευτική κοινότητα.
Σε μια εποχή που επικρατεί ο ατομικισμός, ο υλισμός και η χρησιμοθηρία, υπάρχουν άνθρωποι που εξακολουθούν να επιθυμούν να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο ανακαλύπτοντας σε αυτή τη διαδικασία τη δική τους αυτοπραγμάτωση. Έτσι ο εθελοντισμός συνδέεται με τη φιλανθρωπία και το μαχόμενο ανθρωπισμό και εμπνέει περισσότερο από ποτέ. Εθελοντισμός σημαίνει προπαντός συνάντηση ανθρώπων με κοινό γνώρισμα την επιθυμία για να προσφορά χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Σημαίνει την ικανοποίησή μέσω της επαφής με το χαμόγελο των άλλων ανθρώπων.
Με την προσφορά οι εθελοντές εισπράττουν ζεστασιά κι αγάπη, αξίες που είναι ζωτικές για την ανθρώπινη ολοκλήρωση. Προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε όσους τους έχουν ανάγκη, ή περνούν δυσκολίες όχι από οίκτο αλλά ισότιμα. Οι εθελοντές ανήκουν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και τις ηλικιακές κατηγορίες (φοιτητές, γονείς, εκπαιδευτικοί, ελεύθεροι επαγγελματίες, καλλιτέχνες, συνταξιούχοι). Ολοι διαφορετικοί και όμως τόσο ίδιοι. Διαθέτουν ανιδιοτελώς τον πολύτιμο χρόνο τους, το χαμόγελο, το κέφι, το προσωπικό τους αποτύπωμα προς όφελος των άλλων. Οι εθελοντές εκπαιδεύονται και εξειδικεύονται σε ένα ευρύ φάσμα θεματικών πεδίων, παρακολουθώντας ποικίλα σεμινάρια που οργανώνονται ειδικά για εκείνους. Προσφέρουν έργο πολλαπλό και αθόρυβο καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο βασικές κοινωνικές ανάγκες. Είναι κοινωνοί μιας ιδιαίτερης πολιτιστικής, εκπαιδευτικής και ψυχαγωγικής δραστηριότητας, αποκτώντας νέες ανεκτίμητες εμπειρίες. Εκπρόσωποι φορέων και απλοί εθελοντές μοιράζονται μαζί μας τον ενθουσιασμό και τις πολύτιμες εμπειρίες τους προτρέποντάς μας να ακολουθήσουμε έμπρακτα το παράδειγμά τους.
Ο εθελοντισμός συμπληρώνει τη δημόσια δράση. Τα προγράμματα εθελοντισμού αποσκοπούν κυρίως στην ενεργοποίηση ατόμων και ομάδων για ατομική και κοινωνική προσφορά μέσα από τη προώθηση της ενεργούς συμμετοχής των πολιτών με τους ακόλουθους κυρίως στόχους:
1. Την υποστήριξη κοινωνικών και ανθρωπιστικών πρωτοβουλιών εθελοντικής δράσης.
2. Την προβολή της διοργάνωσης και της υλοποίησης κοινωφελών πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και αθλητικών προγραμμάτων σε συνεργασία με τους σημαντικότερους κοινωνικούς και θεσμικούς φορείς.
3. Την ευαισθητοποίηση για τις καθημερινές ανάγκες όλων των πολιτών, ιδιαίτερα για όσους έχουν την ανάγκη της βοήθειας ή φροντίδας (ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, άτομα με αναπηρίες κ.ά.)
4. Τη δραστηριοποίηση των πολιτών να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε διάφορους τομείς βοηθώντας τους να αποκτήσουν ξεχωριστές δεξιότητες (όπως λήψη αποφάσεων και λύση προβλημάτων, ομαδο-συνεργατική δράση, διαχείριση πληροφορίας, αυτοπροστασία, παροχή πρώτων βοηθειών, διασώσεις).
5. Την ενημέρωση κι εκπαίδευση για τον τρόπο που θα βοηθήσουν οι πολίτες τον εαυτό τους, την οικογένειά τους και τους συμπολίτες τους σε περίπτωση κινδύνου ή κρίσιμων καταστροφών (σεισμοί, πυρκαγιές, θαλάσσια ατυχήματα, προστασία θαλάσσιου περιβάλλοντος).
6. Την άμβλυνση των διακρίσεων στην σύγχρονη πολύ-πολιτισμική οικουμενικού κοινωνία (φυλετικές, θρησκευτικές, ταξικές) και την επιμόρφωση ειδικών ομάδων που απειλούνται από κοινωνικό αποκλεισμό.
7. Την κοινωνικο-πολιτιστική εκπαίδευση κι επιμόρφωση που αφορά σε θέματα κοινωνικά, πολιτιστικά, ευρωπαϊκά.
8. Την ενίσχυση της αγάπης για τη φύση και την προβολή πρωτοβουλιών για την προστασία του περιβάλλοντος (καθαριότητα, δεντροφυτεύσεις, εκστρατείες ενημέρωσης για την προστασία σπάνιων φυτών και προς εξαφάνιση ζώων κ.ά.).
9. Την ενημέρωση για τα οργανωμένα δίκτυα διαχείρισης εθελοντικής δράσης δίνοντας την ευκαιρία στον καθένα να διασυνδεθεί με αυτά και να εμπλακεί ενεργά στο αντίστοιχο πρόγραμμα.
Μερικοί μόνο από τους σημαντικότερους κοινωνικούς και θεσμικούς φορείς - μαχόμενου ανθρωπισμού κι εθελοντικής δράσης είναι οι εξής: - Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας - «Εθελοντών Κοινωνία» - Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων - Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας - Κινητή μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών - Πυροσβεστικό Σώμα κι εθελοντές πυροσβέστες - Λιμενικό Σώμα - Ελληνικό Κέντρο Προώθησης Εθελοντισμού - Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός - Το Χαμόγελο του Παιδιού - Σύλλογος Καρκινοπαθών «Η Ελπίδα» - Γιατροί Χωρίς Σύνορα - Σύλλογοι Εθελοντών Αιμοδοτών - Εθελοντής στο Περιβάλλον «Αρκτούρος» - Σώμα Ελλήνων Προσκόπων - Greenpeace - Χωριά SOS - Σύνδεσμος Αιμοδοτών και Δωρητών Οργάνων Σώματος - Αθλητικά Σωματεία, Σύλλογοι - Εκκλησία της Ελλάδας. Οι εθελοντές είναι η καρδιά της κοινωνίας μας. Είναι οι πρωτοπόροι μιας κοινωνίας δικαιότερης, ειρηνικότερης, ευτυχέστερης και προπάντων πιο ανθρώπινης για όλους μας.